PCOS ve Hormon Dengesi

PCOS’ta Hormon Dengesizliği Nasıl Gelişir?

Polikistik Over Sendromu (PCOS), kadınlarda yumurtlama bozukluğu ve hormon dengesizliği ile karakterize bir durumdur. Normalde her ay olgunlaşan yumurta, östrojen ve progesteronun uyumlu etkisiyle serbest kalır. Ancak PCOS’ta bu denge bozulur.

Hormonel Dengenin Bozulma Mekanizması

1. Yumurtlama düzensiz olur veya hiç gerçekleşmez.
2. Estradiol (östrojen) üretimi azalır.
3. Progesteron seviyesi düşer.
4. Testosteron ve androjen hormonları yükselir.
5. Bu hormonal tablo, insülin direncini ve sistemik inflamasyonu tetikler.

Sonuç olarak adet düzensizlikleri, akne, tüylenme (hirsutizm), kilo artışı ve ruh hali değişiklikleri ortaya çıkar.

Östrojen: Kadınlığın Denge Hormonu

Östrojen, yumurtalıklardan salgılanan başlıca kadınlık hormonudur.

Görevleri arasında:

• Yumurtlamayı desteklemek
• Rahim iç zarını (endometriumu) kalınlaştırmak
• Beyin, kalp, kemik ve cilt sağlığını korumak
• Serotonin düzeyini artırarak ruh halini dengelemek

PCOS’ta östrojen düzeyleri düzensiz ve genellikle düşük seyreder.

Düşük Östrojen:

• Duygu durum dalgalanmaları
• Uyku bozuklukları
• Cilt kuruluğu
• Libido azalması gibi belirtilere yol açabilir.

Düşük Östrojen için Ne Yapılabilir?

• Bitkisel östrojen kaynakları (soya, keten tohumu, susam, nohut) düzenli tüketilebilir.
• Mikrobiyotayı güçlendiren lifli beslenme, östrojen metabolizmasını destekler.
• Stres yönetimi, östrojen üretimini artıran beyin-hipotalamus dengesini korur.

Progesteron: Sessiz Güç

Progesteron, yumurtlamadan sonra salgılanan bir hormondur ve vücudu gebeliğe hazırlar. Aynı zamanda sakinleştirici etkisiyle doğal bir “dengeleyici hormon” gibi çalışır. PCOS’ta yumurtlama bozulduğu için progesteron üretimi de azalır. Bu durum, östrojenin tek başına baskın hale gelmesine ve “östrojen dominansı” denilen tabloya neden olur.

Progesteron eksikliğinde görülen belirtiler:

• Adet öncesi gerginlik, sinirlilik
• Göğüslerde hassasiyet
• Uyku bozukluğu
• Anksiyete ve huzursuzluk
• Sıvı tutulumu ve ödem

Progesteron için Ne Yapılabilir?

• Perimenopozal dönemdeki gibi, doğal progesteron desteği (örneğin Duphaston, mikronize progesteron) doktor önerisiyle kullanılabilir.
• Magnezyum, B6 vitamini ve çinko gibi destekler progesteron sentezini destekler.
• Bitkisel kaynaklardan (örneğin Maca kökü, Vitex agnus-castus) faydalanılabilir.

Polikistik Over Sendromu (PCOS) ve Barsak Mikrobiyotası hakında detaylı bilgi almak için tıklayın. 

Testosteron: Fazlası Dengeyi Bozar

Kadınlarda da az miktarda testosteron bulunur ve normal düzeylerde enerji, libido ve kas gücü için gereklidir. Ancak PCOS’ta testosteron fazlalığı (hiperandrojenizm) sık görülür. Yüksek testosteronun etkileri:

• Yüz ve vücutta tüylenme (hirsutizm)
• Akne, yağlı cilt
• Saç dökülmesi (androjenik alopesi)
• Kas artışı, kilo alma eğilimi
• Duygusal dalgalanmalar

Testosteron için Ne Yapılabilir?

• Şeker ve rafine karbonhidratları azaltmak insülin direncini ve testosteron fazlalığını kontrol eder.
• Berberin, miyoinozitol, çinko ve DIM (Diindolylmethane) gibi takviyeler testosteron metabolizmasını düzenler.
• Düzenli egzersiz, fazla testosteronu dengelemeye yardımcı olur.

Hormon Dengesini Yeniden Kurmak İçin Doğal Yaklaşımlar

PCOS tedavisi yalnızca ilaçla değil, yaşam tarzı değişiklikleriyle de mümkündür. Aşağıdaki adımlar hormon dengesinin yeniden kurulmasına yardımcı olur:

1. Bitki bazlı, lifli beslenme: Barsak mikrobiyotasını güçlendirir, östrojen ve insülin metabolizmasını destekler.
2. Stres yönetimi: Kortizol fazlalığı östrojen ve progesteron dengesini bozar.
3. Yeterli uyku: Melatonin ve progesteron sentezini destekler.
4. Düzenli egzersiz: İnsülin duyarlılığını artırır, testosteronu dengeler.
5. Toksinlerden uzak durma: Plastiklerdeki BPA ve benzeri kimyasallar hormonal dengeyi olumsuz etkiler.

Sonuç: Hormonlarını Tanı, Dengen Yeniden Kurulsun

Polikistik Over Sendromu (PCOS), östrojen, progesteron ve testosteron arasındaki denge bozulduğunda ortaya çıkan bir hormon döngüsü hastalığıdır.

Bu hormonları doğal yollarla desteklemek, hem fiziksel hem de duygusal iyilik halini güçlendirir. Barsak sağlığı, mikrobiyota dengesi ve doğru beslenme, kadın hormonlarının yeniden uyum içinde çalışmasını sağlar.