Gebeliği Önleyici Modern Yöntemler

Yüzyıllardır pek çok doğum kontrol yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemler, bitkilerden ve kadının kendi vücudunda hissettiği fiziksel özellikler gibi birçok faktörlerden faydalanıp günümüze kadar gelişmiştir. Gebeliği önleyici modern yöntemler sayesinde istenmeyen gebeliklerin oluşma ihtimali daha düşüktür ve güvenli şekilde kullanılmaktadır. Bu modern doğum kontrol yöntemleri şu şekilde sıralanabilir;

Doğum Kontrol Hapları (Kombine Oral Kontraseptifler)

Oral kontraseptifler yani doğum kontrol hapları, gebeliği önlemek amacıyla hormonların kullanıldığı hapların alınmasını içeren doğum kontrol yöntemleridir. Hapların içindeki sentetik kadınlık hormonları, kadınların doğal hormon düzeylerini değiştirerek her ay yumurtalıklardan yapılan yumurta salınımını engellemektedir.

doc-dr-cigdem-abide

Doğum Kontrol İğneleri (Korunma İğneleri, Enjekte Edilen Kontraseptifler)

Ülkemizde yalnızca progesteron içerikli depo iğneleri kullanılmaktadır. Doğum kontrol iğnelerinin içeriğindeki hormon sayesinde yumurtalıklardan yumurtanın çatlamasına engel olur ve rahim ağzındaki salgıları kalınlaştırarak spermin rahme ulaşmasını engeller. Bu şekilde istenmeyen gebelikler kolay bir şekilde engellenir.

Deri Altı Çubuklar (Deri Altı İmplantlar)

Deri altına yerleştirilen deri altı çubuklar, en etkili doğum kontrol seçeneklerinden biridir. Hamileliği önleme konusunda doğum kontrol hapları kadar etkilidir, ancak her gün hap almaya ihtiyaç gerektirmeyen konforlu bir doğum kontrol yöntemi sunar. Cildin altına yerleştirilen ve hormon içeren küçük, yumuşak, elastik çubuk, günlük düzenli ve az miktarda hormon salınımı yaparak hamile kalmayı önlemektedir.

Spiral (Rahimiçi Araç)

Spiral olarak da isimlendirilen ve açılımı rahim içi araç olan RİA isimli araç, rahim içine sığacak ebatta tasarlanmış, T şeklinde bir görüntüdedir. RİA cinsel ilişki sırasında spermlerin yumurta ile döllenmesine engel olur. Bununla beraber RİA rahim iç duvar yapısını bozar ve döllenme oluşsa dahi, döllenmiş yumurtanın yerleşmesini engelleyerek doğum kontrolü sağlar.

dogum-kontrol-hapi

dogum-kontrol-yontemleri

Gebelik Önleyici (Nuvaring) Halka

Nuvaring yani gebelik önleyici doğum kontrol haplarına alternatif olarak sunulan bir doğum kontrol yöntemidir. Nuvaring, uygulaması oldukça kolay, yeni geliştirilmiş, güvenilir, içinde hormon içeren, ince, yuvarlak, esnek bir gebelikten korunma halkası olarak tanımlanabilir.

Bu halka gebelikten korunma (kontrasepsiyon) için vajina içine adetin ilk günü yerleştirilir, adetin 21. günü ise içeriden çıkarılır. Aynı ağızdan alınan doğum kontrol hapları (oral kontraseptifler) gibidir ancak daha düzenli bir şekilde hormon salınımı yapar ve 1 ay süresince gebelikten koruyucu özelliğe sahiptir.

Spermisitler (fitiller, Sperm Öldürücüler)

Esasında direkt bir korunma yöntem değildir. Ancak, vajinaya konulduğunda spermler üzerine öldürücü etkisi olduğundan spermlerin rahim ve tüplere geçmese engel olur. Fitil, krem, jel gibi formları mevcuttur. İlişkiden yarım saat kadar dakika önce uygulanır ve etkisi yaklaşık 2 saat kadar sürer. Güvenilirliği diğer yöntemlere düşüktür. Korunma yöntemi olarak kullanıldığında ek bir yöntem daha tercih edilmelidir.

Diyafram

Servikal kapak yani diyafram doğum kontrolünde bir bariyer yöntemi olarak dikkat çeker. Tipik kullanımla yaklaşık% 12'lik bir yıllık başarısızlık oranı ile orta düzeyde etkili yöntemdir. Seksten önce spermisit ile servikse yerleştirilir ve en az altı saat sonra çıkarılır.

gebelikten-korunma-yontemleri-spiral

hamilelikten-korunma-yontemleri

Femidom (Kadın Prezervatifi)

Son dönemlerde erkekteki prezervatife benzer şekilde piyasaya sürülen ve kadın prezervatifi olarak anılan bu ürün ABD’de "Reality", Türkiye'nin de dahil olduğu bazı ülkelerde ise "Femidom" olarak bilinir. Vajina içerisine yerleştirilen bir kılıf olan Femidom tek kullanımlıktır.

Kondom benzeri yapısındaki maddenin marka ve özelliklerine bağlı olarak yerleştirildikten hemen sonra vücut sıcaklığı sayesinde yumuşar ve vajina duvarına yapışır. Kondomun içi silikon temeli bir kayganlaştırıcı ile kaplıdır ve bu sayede cinsel ilişkide herhangi bir sorun yaratmaz. Kullanıldıktan sonra atılmalıdır ve her ilişki için yeni bir femidom kullanılmalıdır.

deri-alti-cubuklar

Deri Altı Çubuklar

Uygulama öncesi kadınların gebe olmadığından emin olunmalıdır.

Devamını Oku
spiral

Spiral (Rahimiçi Araç, RİA)

Bakırlı ve Hormonlu (mirena) rahim içi araçlar vardır.

Devamını Oku
gebelik-onleyici-halka

Gebelik Önleyici Halka

Halka şeklinde hormon salan araç vajinaya (hazneye) yerleştirilir ve aylık halka değiştirilir. Halka, östrojen ve progesteron hormonu salar ve 3 hafta haznede kalır.

Devamını Oku
spermisitler

Spermisitler (Fitiller, Sperm Öldürücüler)

Fitil, sprey, jel/jöle, krem, köpük şeklinde çeşitli formlarda spermisit mevcut. 

Devamını Oku
diyafram

Diyafram

Lastikten yapılmış, kubbe şeklinde ve tekrar kullanılabilen kadınların kullandığı korunma yöntemidir. 

Devamını Oku
femidom

Femidom (Kadın Prezervatifi)

Femidom (kadın prezervatifi) doğum kontrolündeki bariyer yöntemlerden bir tanesi olarak bilinmektedir. Ortalama 15 cm’lik bir boya sahip olan kese ya da kılıf şeklinde olduğu söylenebilmektedir. Kadın prezervatifi cinsel ilişki öncesinde vajinanın içerisine yerleştirilmektedir. Bu kılıfın vajinanın içerisinde kalan kısmı kapalıdır. Diğer ucu ise açıktır. Aynı zamanda her iki ucunda da sert ve kolay bükülebilen bir halka bulunmaktadır.

Devamını Oku
bariyer-yontemi

Bariyer Yöntemi

Gebelik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur. 

Devamını Oku
kondom-prezervatif

Kondom (Prezervatif)

Gebelik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur.

Devamını Oku

Doç. Dr. Çiğdem Yayla Abide

İngilizce eğitim veren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesini 1998 yılında kazanarak; Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olma yolunda ilk adımlarını atan Doç. Dr. Çiğdem Yayla Abide, 2005 yılında Tıp Eğitimini başarı ile tamamlamıştır. Tıp Fakültesinde göstermiş olduğu üstün başarının ardından, TUS sınavında yüksek derece ile ilk tercihi olarak kazandığı Zeynep Kâmil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, göreve başlamıştır. Devlet hizmet yükümlüğünü yerine getirmek için Nallıhan Hastanesinde 2011- 2014 yılları arasında çalıştıktan sonra, Zeynep Kamil Hastanesine geri dönmüştür. 2018 yılında Doçentlik ünvanını almış ve Zeynep Kamil Hastanesi’ nde eğitim kadrosunda görev almıştır. 2021 yılında Zeynep Kamil Hastanesinden ayrılmış ve 2022 yılı itibarı ile İstanbul Ataşehir kadın doğum kliniğinde bilgi ve tecrübesini hastaları ile paylaşmaya başlamıştır.